Chatgpt Arama Mantığı Nasıl Çalışıyor?

İnsanların kullandığı yapay zekaya göre ayrıldığını düşünmeye başlıyorum bazen. Kimisi Gemini, kimisi Chatgpt kimisi Cluade kullanıyor ve her birinin öne çıkan özelliği var. 2025 yılının sonlarında Chatgpt ile biraz sohbet ettim ve direk arama motorunun nasıl çalıştığını anlamak üzerine 3 saat üzeri sohbet ettim.

Kendisi tam olarak arama mekanizmasının nasıl çalıştığını bilmediğime emin oldum. Çünkü; aynı soruya 3 farklı cevabını gördüm.

Yapay zekalardan firma, ürün tavsiyesi sıklıkla alıyoruz ve bu aslında bizim için popüler bir durum oldu. Arama motorları Gemini, Claude arka planda bir arama motoruna sırtlarını dayamış durumdalar. Fakat; Chatgpt kendisi bir mantık kurmuş ve siteleri kendi içerisinde kaydediyor.

Kendi içerisinde bir arama motoru var ve bu arama motoru şu an için yeteneksiz ve ne düşüneceğini bilmeyen bir sıralama kriterine sahip. Tam olarak bir arama motoru olmadığı için doğru sıralama kriterlerine ait veri beslemesine sahip değil. Yani insanların hangi sonucu tercih edecekleri hakkında fikri yok. En önemli verisi insan davranışlarını bilemediği gibi İnternet’i tararken siteler hakkında kısıtlı veri topluyor.

Bir sitenin kalitesini anlamak için PageRank teknolojisini henüz icat etmiş değil.

Chatgpt Kendi Arama Motorunu Yapmaya Israr Ederse Kaybeder

Direk bir arama motoru olmadan kullanıcı tercihlerini ve kullanıcı davranışlarını takip etmek mümkün değildir. Fakat; bir liste sunar ve sunduğu listede insanların hangisini tercih ettiğini anlar o zaman durum değişir. Kısıtlı bir davranış verisi elde etmiş olur.

Firma listelerinde sağlıklı kaynak çok önemlidir. Chatgpt’ye net bir soru sordum ve bana beslendiği kaynakları araştırdığım zaman bu kaynakların başarısız ve PR çalışması içerikler olduğunu gördüm. EEAT kavramlarına tam olarak nasıl yaklaşacağını ve İnternet’i bir kavram haritası gibi ağlarla bir birine bağlayan bir sistemi yok. Belirsiz ve aşırı vasat bir yapıda. Bir dönem Bing temelli arama motoru altyapısı alırken daha sağlıklı sonuçlar vermekteydi. Fakat; 2025 sonlarında vermiş olduğu yanıtlar belirsiz ve ölçeklendirilebilir değil. Sanırım rastgele bir seçim stratejisi uyguluyor.

Bir SEO Uzmanı Olarak Analzilerim

2025 yılı itibariyle 26 yılını SEO çalışmaları yapmış biri olarak ALtavista’nın o ilk dönemlerinde bile sıralamalarda çeşitki kriterler vardı ve çalışma alanımız “PROJE GELİŞTİRME UZMANLIĞI” seviyesine geldi. SEO çalışması dediğimiz aslında benim için alanının en başarılı sitesini kurmak oldu diyebilirim.

Chatgpt özelinde arama sıralama mantığı ve firma tavsiyelerinde cevap verme eğilimlerinde haber sitelerine kuşkusuz güvendiğini gördüm. Bilginin merkezi haber siteleri olamaz, nitekim haber siteleri %99 itibariyle alınmış PR çalışmalarıdır. Bu sebeple sektör ve firma listesi oluşturmalı ve bunun ağırlığı örneğin; 3000 ise her firmanın değerini analiz edecek sistemler geliştirmelidir. Gözü kapalı inandığı haber portalları bir noktada insanların inancını sarsabilir.

Bugün Böyle Yarın Ne Olur Bilinmez

Bugün Chatgpt arama mekanizması sağlıklı olmaya yakın bile değil. Fakat; geliştirme listesinde muhtemelen şu an üzerine titizlikle çalışmadıklarını düşünüyorum. Chatgpt’nin öncelikleri çok farklı olabilir ve sağlıklı bir diyalog onlar için daha öncelikli olabilir. Bu süreçte onlara tavsiyem en büyük iş ortaklarından olan Bing ile daha yüksek veri alışverişi gerçekleştirmeleri olurdu.

Güncelleme

Bu içeriği Chatgpt’ye yolladığımda gerektiğinde “Bing” arama motoru ile çalıştığını belirtti. Burada şu kanıya 2025 sonlarında ulaşabiliriz, her model de farklı bir strateji izlediğini söyleyebiliriz. En güncel sürümde kendi arama motoru varken eski sürümlerde Bing ile beraber çalışıyor. Genel olarak şu veri 2025 sonlarında kesin doğru;

Chatgpt, Bing ve kendi arama motorunu duruma göre değişecek şekilde kullanmaktadır.